Discussie losgebarsten over de ISAF-commandostructuur in het zuiden van Afghanistan

Woensdag werd bekendgemaakt dat Nederland mogelijk langer bevelhebber over de ISAF Regio Zuid blijft. Maar wat deze eventuele verlenging ertoe doet, dat is de vraag? ISAF-bevelhebber Dan McNeill ziet ondertussen graag nog meer versterkingen komen.

Misschien blijft Nederland vanaf november langer het commando voeren over het Regionaal Commando Zuid van de ISAF-veiligheidsmacht in Afghanistan, zo melden de media woensdag.

Ondertussen heeft bevelhebber Dan McNeill nog weer om extra soldaten gevraagd voor de ISAF. Hij denkt ook dat de wisseling van het commando voor de Afghaanse veiligheidstroepen steeds een cultuuromslag betekent.

In plaats van negen maanden kan het Nederlandse commando nu een jaar gaan duren. Dat heeft het ministerie van Defensie bekendgemaakt.

Maar commandanten vragen niet zo zeer om een verlenging met drie maanden, en zien het liefst een permanente leider in het zuiden.

Het dagblad de Telegraaf meldt dat de Amerikaanse minister van Defensie Robert Gates vorige week over de kwestie telefonisch overlegd heeft gevoerd met de Nederlandse minister van Defensie Eimert van Middelkoop.

De Amerikanen zien graag een flexibele invulling van het commandoschap, maar een definitieve overeenkomst is er echter nog niet, zo meldt de krant.

Een woordvoerder van Gates zou echter dinsdag in Washington hebben gezegd dat er een akkoord was bereikt over de verlenging.

De Amerikaanse legerwoordvoerder Geoff Morrell verklaarde: “Met de nieuwe overeenkomst wil men zorgen voor een grotere voorspelbaarheid, continuïteit en stabiliteit in deze regio.”

ISAF-bevelhebber generaal Dan McNeill vroeg vanuit Kabul om 1 land dat de leiding heeft in het zuiden van Afghanistan.

De provincies in het Regionaal Commando Zuid worden als zeer gewelddadig aangemerkt en er vinden momenteel verschillende offensieven plaats van de ISAF-veiligheidsmacht.

Zowel Nederland als Groot-Brittannië hebben telefonisch met een verlenging ingestemd, zei de woordvoerder op een persconferentie. Momenteel voert Canada het bevel over de regio waar de drie landen het commando afwisselend voeren.

De mogelijkheid om de commandostructuur in het zuiden om te gooien werd begin deze maand al geopperd door de Amerikaanse generaal Bantz Craddock, de hoogste NAVO-militair voor Europa.

Amerikaanse generaals zien graag een eind komen aan het roterende leiderschap tussen Nederlandse, Canadese en Britse officieren. Zij zijn bevreesd dat deze regelmatige wisseling van de wacht de militaire operaties ondermijnen.

Het zou eveneens niet makkelijk zijn voor de Afghaanse veiligheidstroepen om steeds weer te wennen aan een nieuwe wijze van leiderschap.

Sommige diplomaten zagen hierin een poging van de VS om meer invloed te krijgen over de operaties in het zuiden. Daar vinden de zwaarste gevechten plaats tussen de ISAF en opstandelingen.

De Verenigde Staten hebben eerder dit jaar na tevergeefs te hebben aangedrongen bij bondgenoten om versterkingen zelf 3.200 extra soldaten naar het zuiden gestuurd. Begin dit jaar zei Gates zelfs dat NAVO-bondgenoten niet wisten hoe ze een opstand aan moeten pakken.

Op dit ogenblik voert Canada de ongeveer 20.000 troepen aan in de zuidelijke regio die de provincies Uruzgan, Daykundi, Kandahar, Helmand, Zabul en Nimroz beslaat. Er zijn hier soldaten gestationeerd uit 15 verschillende landen.

De hoogste commandant van de ISAF, de Amerikaanse viersterrengeneraal Dan Mcneill, zei woensdag dat hij gesprekken voorstaat om een eind te maken aan het wisselen van het commando, waar de VS de ISAF-legermacht aanzienlijk hebben versterkt.

Verschillende keren is gewaarschuwd voor de “geloofwaardigheid” van de NAVO als de missie in Afghanistan niet slaagt, of zelfs voor het mislukken van de missie, of een “scheuring” in het bondgenootschap, die er ook lijkt te zijn aangezien er veel landen geen soldaten willen sturen naar het gewelddadige zuiden van het land, zoals Duitsland.

Wat een verlenging met drie maanden van het Nederlandse commando er uiteindelijk toe doet, dat is de vraag?

In november 2008 wordt het bevel over het Regionaal Commando Zuid overgenomen door de Nederlandse generaal-majoor Mart de Kruif, de voormalige commandant van de 43 Gemechaniseerde brigade in Havelte.

Hij is onlangs teruggetreden als commandant van deze eenheid en bereidt zich nu voor op zijn taak als commandant van de zuidelijke regio.

Vraag om versterkingen
McNeill vraagt ook weer om meer troepen en vliegtuigen voor zijn leger dat nu uit ongeveer 50.000 soldaten bestaat.

Dat is opvallend, want vorig jaar zei NAVO-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer verschillende keren dat het zijn legermacht in Afghanistan nog aan 10 procent capaciteit ontbeerde. Toen bestond de ISAF uit 39.000 soldaten.

Ook toen de strijdmacht was aangegroeid zei De Hoop Scheffer opnieuw dat hij nog 10 procent nodig had. Een Franse NAVO generaal, Vincent Lafontaine, noemde hem niet realistisch.

Eerder werd door defensiedeskundigen gezegd dat De Hoop Scheffer “peptalk” verkoopt en "niet eerlijk" is.

McNeill beweerde dat hij echt alleen vroeg om wat hij nodig heeft. Diplomaten denken dat de gesprekken over het commando een aanwijzing kunnen zijn dat de Verenigde Staten mogelijk de zuidelijke regio willen gaan leiden.

Nederland heeft in elk geval al duidelijk gemaakt dat het eind 2010 definitief uit Afghanistan gaat vertrekken, en ook de Canadezen hebben hun mandaat tot begin 2011 niet van harte verlengd.

Groot-Brittannië heeft verschillende keren gezegd dat het denkt nog tientallen jaren in Afghanistan te blijven. Zij beschikken met 7.800 soldaten ook over de grootste troepenmacht in het zuiden.

Nederland gaat dit jaar juist haar troepensterkte van 1.650 militairen met enkele honderden manschappen terugbrengen, hoewel deze week bekend werd gemaakt dat Nederland er honderden soldaten meer heeft zitten dan aan de politiek wordt opgegeven.

Cultuurverschil
McNeill zei dat de Afghaanse veiligheidstroepen het als een probleem ervaren om te wennen aan de verschillende bevelvoerders die een verschillende wijze van opereren hanteren.

Hij zei: “Het is soms een beetje moeilijk voor ze om van de ene naar de andere cultuur om te springen.”

De Afghanen staan in elk geval een harde aanpak voor.

Prestige
De leidende rol verliezen zou een slag zijn voor het prestige van elk land, zo meldt een verslaggever van het persbureau Reuters.

Andrew Gray van Reuters bericht: “Het kan in het bijzonder hard aankomen voor landen als Canada en Nederland, waar de missie in Afghanistan en de slachtoffers die er vallen politiek al controversieel zijn.”

McNeill zei niet aan welk land hij het commando toebedenkt. Hij gaf aan dat hij een eind wil aan de rotatie van het commando dat gevoerd wordt vanuit de zuidelijke stad Kandahar en dat een dialoog hierover tot een oplossing kan leiden.

De Canadezen leiden het Provinciaal Reconstructie Team in de provincie Kandahar en hebben 2.500 soldaten in Afghanistan. Nederland leidt de provincie Uruzgan. Groot-Brittannië heeft de grootste troepenmacht van de drie in Afghanistan en leidt Helmand.

McNeill noemde geen getallen wat betreft de extra soldaten die hij nodig heeft. Eerder vroegen commandanten om drie extra brigades. Naar Amerikaanse begrippen bestaat een brigade uit 3.000 tot 5.000 militairen.

Kort nadat Fase 3 van de ISAF-missie in augustus 2006 was begonnen zeiden Britse defensiedeskundigen dat ze denken 80.000 soldaten nodig te hebben om alleen al de zuidelijke provincie Helmand te beveiligen.

Vorige zomer zei de Duitse topgeneraal Bruno Kasdorff dat hij voor Afghanistan graag over 800.000 troepen zou willen beschikken, maar een aantal honderden soldaten extra waren volgens hem ook altijd al welkom.

Zie ook:
Commandanten willen nog zeker 10.000 extra soldaten voor de ISAF
Gates biedt verontschuldigingen aan

NAVO kan bevelsstructuur over ISAF Regionaal Commando Zuid in Afghanistan omgooien

De NAVO kan de tactiek van de ISAF over het bevel over het Regionaal Commando Zuid in Afghanistan veranderen. Nu roteert het commando over de regio tussen Nederland, Groot-Brittannië en Canada. Maar er kan ook een vast land de leiding ter hand nemen.

Dat heeft de hoge Amerikaanse generaal Bantz Craddock afgelopen week gezegd. Hij is de NAVO-commandant voor Europa en tevens bevelhebber van het US European Command.

Het aflossen van het bevel over de zuidelijke regio kan in het voordeel uitpakken van de opstand van de Taliban, aldus de topgeneraal.

“Alles staat open,” zei Craddock tegen het persbureau AFP, toen hem werd gevraagd of de huidige situatie kan veranderen.

Craddock zei dat hij een brief had ontvangen van de commandant van de International Security Assistance Force (ISAF) die door de NAVO wordt geleid, waarin staat dat het beter zou zijn wanneer er een land is dat de leiding neemt in plaats van de tegenovergestelde rotatie.

De commandant van de ISAF is de Amerikaanse generaal Dan McNeill. Hij leidt nu al bijna anderhalf jaar de ISAF. Dit was voorheen ook ongebruikelijk. Het opperbevel wisselde om het half jaar.

Gouverneurs uit de regio’s waarschuwden eerder deze week dat falen van de Westerse machten om hun militaire aanwezigheid te coördineren uiteindelijk in het voordeel uit kan pakken van de Taliban, omdat enkele landen een reputatie hebben dat ze “softere doelwitten” zijn en andere juist weer meer agressief.

Begin dit jaar zei de Amerikaanse minister van Defensie Robert Gates dat er landen zijn die “niet weten hoe ze een opstand neer moeten slaan”. Om deze uitspraak kreeg hij een heleboel kritiek te verduren.

Craddock zei dat hij een advies op zal stellen, maar dat de beslissing genomen moet worden in de politieke arena.

Hij zei dat “vanuit een militair oogpunt de eenheid van het commando een heleboel verschil uitmaakt, maar aan de andere kant wil je een volledige participatie”.

In het voorjaar hebben de VS 3.200 extra soldaten naar het zuiden van Afghanistan gestuurd omdat andere landen er niet te hulp willen komen met een substantieel aantal militairen. Deze aanvullende manschappen zouden tot de herfst in Afghanistan blijven.

De versterkingen zijn ook meteen tot de aanval overgegaan. Vorige week werd de plaats Garmser in de zuidelijke provincie Helmand door ze veroverd op de Taliban.

Gates zei vorige maand dat hij verwacht dat zijn land volgend jaar nog meer troepenversterkingen naar Afghanistan gaat sturen. Het Pentagon heeft gezegd dat dit afhankelijk is van “diep snijden” in de Amerikaanse troepenaanwezigheid in Irak.

Ongeveer 70 procent van de buitenlandse soldaten in Afghanistan zou gelegerd zijn in het zuiden van het land waar het geweld het hevigst is.

Nederland heeft aangegeven om zeker eind 2010 te vertrekken uit Afghanistan, dus dit land valt daarna waarschijnlijk weg als mogelijk hoofd van de operaties in het zuiden. Er staat wel een Nederlands commando te wachten in de loop van 2008.

Canada heeft eerder dit jaar haar mandaat verlengd tot begin 2011, maar wil daarna ook het liefste uit Afghanistan vertrekken.

Groot-Brittannië heeft verschillende keren aangegeven nog wel een rol van tientallen jaren te willen spelen in het Aziatische land.

Wanneer het opperbevel over een regio steeds wisselt krijgen Afghaanse bestuurders steeds te maken met andere bevelhebbers.

Van de 47.000 ISAF soldaten die momenteel in Afghanistan zijn gestationeerd zitten er volgens de NAVO nu 18.000 in het zuiden.

De militairen van de coalitie Operation Enduring Freedom die door de VS wordt geleid kunnen overal in Afghanistan worden ingezet. Dit zijn er ongeveer 18.000.

Het Regionaal Commando Zuid is een van de vijf regionale centra van de ISAF in Afghanistan en overkoepelt de provincies Nimroz, Helmand, Day Kundi, Uruzgan, Kandahar en Zabul. Alleen in Nimroz en Day Kundi zijn er geen Provinciale Reconstructie Teams gevestigd.

In het zuiden zijn ISAF-militairen uit onder meer het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada, Nederland, Australië, Denemarken, Roemenië, Estland, Bulgarije, Jordanië, Tsjechië en Frankrijk gestationeerd.

Slowakije, Hongarije, Frankrijk, Tsjechië en Singapore komen in de loop van dit jaar Nederland met enkele tientallen soldaten per land helpen in Uruzgan. Georgië is bereid om dat met enkele honderden soldaten te komen doen.

Aan onder meer Duitsland en Noorwegen is tevergeefs gevraagd om grondtroepen voor het gebied beschikbaar te stellen. België stuurt in de loop van 2008 een viertal F-16-s naar het vliegveld van de zuidelijke stad Kandahar.

Het Regionaal Commando Zuid wordt sinds februari 2008 voor een periode van 9 maanden geleid door de Canadese generaal-majoor Marc Lessard. Het hoofdkwartier is gevestigd bij de luchthaven van Kandahar-Stad.

Het zuiden en het oosten van Afghanistan worden algemeen aangemerkt als de meest gewelddadige gebieden. Hier komen ook de meeste buitenlandse soldaten om. De regio’s Noord en West en de Hoofdstad staan te boek als “relatief rustig”.